“Việt Sử Xứ Đàng Trong” của sử gia Phan Khoang

Được biết “Việt Sử Xứ Đàng Trong” của sử gia Phan Khoang của cái thứ gọi là “Nhà Xuất Bản Văn Học” in lại vào năm 2001…

Tôi nhớ lại hai chuyện:

1. Em trai tôi cưới vợ Bắc Kỳ hai nút. ( Để công bằng thì cô em dâu tôi cũng có một người bác ruột là sỹ quan VNCH. ) Một người bà con Bắc Kỳ của cô em dâu ở ngoài Hà Nội nhờ em trai tôi tìm bản “Việt Nam Sử Lược” của cụ Lệ Thần Trần Trọng Kim được in lại ở Mỹ!

— Ông bảo: chúng nó có in lại, sao ông đọc không giống bản ngày xưa thân phụ của ông có. Bị chúng nó đốt trong “chính sách” “bài trừ văn hóa đồi trụy”!

2. Trong http://www.talawas.com, có một vị độc giả ở Việt Nam bảo:

— Chúng nó cũng xuất bản “Hồi Ký Nguyễn Hiến Lê” sáu ( 6 ) lần!

Chẳng lần nào giống bản của Văn Nghệ xuất bản ở California, 1983 — bản này tôi cũng có.

Vị tác giả này bảo: chúng nó cắt xén, và mọi rợ đê tiện hơn: chúng viết lại vài đoạn!

Chỉ có những con xà niên của rợ đỏ, thí dụ thằng Phùng Xuân Nhạ, mới có thể hành xử mọi rợ đê tiện rừng rú kiểu đó!

*
* *

Đọc “Việt Sử Xứ Đàng Trong” chúng ta sẽ thấy sự bạo tàn của Tổ Tiên người Việt đối với các dân tộc phương Nam.

Đất phương Nam, với những dân tộc, có những nền văn minh rực rỡ có phần hơn dân Lạc Việt, yếu quân sự, hoàng thân quốc thích đánh lẫn nhau, đã tạo cơ hội cho người Việt thôn tính đất đai của họ.

Thiển nghĩ với cái lịch sử đẫm máu đó, chúng ta đừng nên xiểng dương cái tinh thần “Nam tiến”!

— “Nam tiến” chỉ nên xem đơn thuần là một thuật ngữ lịch sử nhiều đau thương.

*
* *

Một điểm đáng khá thú vị trong “Việt Sử Xứ Đàng Trong“: các nhà truyền đạo Tây Phương, vì muốn chứng tỏ kiến thức của mình, ngõ hầu được các Chúa Nguyễn quý tài, họ đã giải thích thiên văn, toán học cho các Chúa và các quan, tướng. Hậu quả hoàn toàn ngược lại:

— Các Chúa kinh sợ kiến thức của họ! Vì các Chúa đã hiểu thiên văn theo nghĩa âm u, huyền bí!

*
* *

Đất Hà Tiên, Chúa Nguyễn tự nhiên có được.

Mặc Cửu, người Quảng Đông, là một người đa tài, mưu lược. Từng làm quan ở Chân Lạp, nhưng thấy nội trị quốc gia này quá tệ. Ông bỏ đi. Là một hải thương giàu có, ông đến vùng đất bây giờ là Hà Tiên, lập thủ phủ, buôn bán, bài bạc thịnh vượng!

Tiêm La lâm le xâm lấn. Mưu sỹ của ông khuyên về với Chúa Nguyễn. Năm Mậu Tý ( 1708 ) ông dâng biểu xưng thần lên Chúa Hiển Tông:

— “…thấy Mạc Cửu tướng mạo khôi liệt, tiến thoái cung kính, cẩn thận, nên bằng lòng cho làm thuộc quốc, trao cho chức Tổng binh và ấn thụ để trấn giữ đất Hà Tiên.”

Con trai ông Mạc Thiên Tích, tài nghệ có phần hơn cha.

Văn võ song toàn. Ông lập hội thơ ( Nhị Thập Bát Tú? ) cùng các quan Việt Nam, họa xướng rất tâm đắc. Truyền lại nhiều bài thơ hay.

Mạc Thiên Tích chí lớn muốn làm vua. Nhưng ông không đánh Chúa Nguyễn.

Mang quân sang xâm lăng Thái Lan, hòng chiếm đất này! Ông thất trận! Bị bắt.

Thời Việt Nam Cộng Hòa, ở Hà Tiên, vẫn còn đền thờ của hai vị Mạc Cửu và Mạc Thiên Tích.

Các nhân sỹ, tướng quân của Tàu mang chí phản Thanh phục Minh chạy loạn và tỵ nạn ở Việt Nam, Mạc Cửu có lẽ là vị nhân sỹ lãng mạng nhất.

( Hình như thân mẫu của Mạc Thiên Tích là người Việt. )

12/08/2018.