Ở cổ thành Babylon xưa có một người rất giàu tên Arkad đã sống ở đó. Danh tiếng ông lan ra khắp nơi vì sự giàu có của ông. Ông cũng nổi tiếng vì sự rộng rãi của ông. Ông đã thật hào phóng với các hội thiện nguyện. Ông đã thật hào phóng với gia đình ông. Ông đã tiêu xài thật thoải mái. Nhưng tuy thế mỗi năm sự giàu có của ông gia tăng nhanh chóng hơn ông tiêu xài nó.
Và có một vài người bạn thời ông còn trẻ đã đến gặp ông và nói rằng: “Ông, Arkad, được may mắn hơn chúng tôi. Ông đã trở thành người giàu có nhất Babylon trong khi chúng tôi phải vật lộn với cuộc sống hàng ngàỵ Ông có thể mặc quần áo tốt nhất và ông có thể thưởng thức những thức ăn quý hiếm nhất, trong khi chúng tôi phải vui lòng nếu chúng tôi có thể mua cho gia đình mình những quần áo chỉnh tề và cho họ ăn uống được đầy đủ.”
“Vậy mà, trước kia chúng ta như nhau. Chúng ta đã học cùng một thầy. Chúng ta đã cùng chơi những trò chơi. Và trong học hành cũng như vui chơi ông đã không hơn gì chúng tôi. Và trong những năm sau đó, ông cũng đã không phải là một công dân danh tiếng hơn chúng tôi.”
“Trong một chừng mực mà chúng tôi có thể nhận xét, ông đã không làm việc năng nổ hơn hoặc tận tụy hơn chúng tôi. Tại sao, rồi thì, định mệnh thất thường lại chọn ông để ban phát những điều tốt đẹp trong đời, và phớt lờ chúng tôi những người cũng đáng được ban thưởng như ông.”
Sau đó Arkad phản đối họ, nói rằng, “nếu như các ông đã không có gì hơn là cuộc sống vừa đủ trong những năm từ khi chúng ta còn trẻ, đó là tại vì hoặc các ông đã thất bại trong việc học lấy các quy luật chi phối quá trình tạo dựng tài sản, hoặc là các ông không tuân thủ theo các quy luật này.”
“‘Định Mệnh Thất Thường’ là nữ thần khắc nghiệt bà không mang lại sự tốt đẹp lâu bền cho bất cứ người nào cả. Ngược lại, bà mang lại sự hủy hoại cho hầu hết tất cả những người mà bà đã ban phát vàng mà họ không xứng đáng được hưởng. Bà tạo ra những người thích tiêu xài phung phí, những người này sẽ làm tiêu tan vàng bạc họ nhận được thật mau chóng và họ sẽ bị những thèm khát và ham muốn dữ dội làm khổ họ khi họ không có khả năng thỏa mãn được chúng. Vẫn có những người khác được hưởng đặc ân của bà, và trở thành những kẻ keo kiệt và cất giữ tài sản của họ, sợ hãi không muốn tiêu xài những gì họ có, vì họ biết rằng họ không có khả năng làm lại chúng. Hơn nữa họ luôn luôn sợ hãi những tên kẻ cướp và tự giam mình vào cuộc sống vô nghĩa, và trong nỗi bí mật khổ đau.”
“Chắc là cũng có những người, họ có thể dùng số vàng không chính họ làm ra, và làm nó tăng lên, và tiếp tục sống hạnh phúc và là những công dân mãn nguyện. Nhưng họ có ít lắm, tôi chỉ nghe người ta nói về họ thôi. Các ông hãy nghĩ về những người được thừa hưởng được tài sản bất thình lình, và xem những gì tôi nói có đúng không.”
Những người bạn của ông đã thừa nhận rằng những lời nói vừa rồi rất đúng với những người được thừa hưởng tài sản, và yêu cầu ông giải thích cho họ biết làm thế nào mà ông đã sở hữu thật nhiều tài sản, và do vậy ông đã tiếp tục:
“Khi tôi còn trẻ, tôi quan sát xung quanh tôi, và đã thấy các vật chất mang lại hạnh phúc và sự mãn nguyện. Và tôi đã cảm nhận ra rằng sự giàu có gia tăng khả năng có được các vật chất này.”
“Sự giàu có là quyền thế. Sự giàu có cũng cho phép người ta thực hiện được nhiều việc.”
“Họ có thể trang trí nhà cửa với những vật dụng đắt tiền nhất.”
“Họ có thể du thuyền ở những đại dương xa xôi.”
“Họ có thể tiệc tùng với những món ngon vật lạ của những vùng đất xa vời.”
“Họ có thể mua những đồ trang sức từ những người thợ kim hoàn và những thợ đá.”
“Thậm chí họ có thể xây những đền thờ nguy nga cho các Thần Linh.”
“Họ có thể thực hiện tất cả những việc họ muốn làm, và nhiều ý định khác nữa; những việc này mang lại sự vui thích cho họ và họ sẽ được mãn nguyện.”
“Và, khi tôi cảm nhận được tất cả các điều này, tôi đã quyết định với chính bản thân tôi, là tôi sẽ giành lấy cho mình những gì thú vị trong cuộc đời. Tôi sẽ không phải là một trong những người đứng ở đằng xa, ganh tị nhìn những người khác hưởng thụ cuộc đời. Tôi sẽ không bằng lòng với quần áo đứng đắn rẻ mạt. Tôi sẽ không thỏa mãn với những gì một người nghèo khổ có. Trái lại, tôi sẽ biến tôi thành một người khách trong bữa đại tiệc của vật chất quyến rũ trong đời.”
“Tôi là, như các ông biết, con trai của một thương nhân khiêm tốn, có nhiều anh chị em và không có hy vọng được thừa hưởng tài sản, và cũng không được phú cho, như các ông đã thẳng thắn nói, tính thông minh hơn người, tôi đã quyết định rằng nếu tôi muốn thực hiện được những gì tôi đã muốn, tôi cần phải có thời gian và cần phải học hỏi.”
“Thời gian, tất cả mọi người có dư. Các ông, mỗi người trong các ông, đã để mất đi một khoảng thời gian đủ để biến bản thân các ông thành những người giàu có. Tuy nhiên, các ông thừa nhận, các ông không có gì cả ngoài gia đình đàng hoàng êm ấm của các ông, mà các ông có thể chính đáng hãnh diện.”
“Việc học hỏi, không phải là thầy giáo thông thái của chúng ta đã dạy là có hai loại học tập: thứ nhất là những gì chúng ta đã học và đã biết, thứ nhì là sự huấn luyện dạy cho chúng ta biết được phương pháp tìm ra những gì chúng ta đã không biết?”
“Do đó tôi đã quyết định tìm ra làm cách nào một người có thể tích lũy được sự giàu có, và khi tôi đã tìm ra được phương pháp, tôi quyết định là phận sự của tôi là phải làm tốt việc tôi được mướn làm. Vì, chúng ta nên vui sướng hưởng thụ cuộc sống khi chúng ta còn sống trong ánh sáng của nắng ấm, vì sầu muộn sẽ đổ xuống chúng ta khi chúng ta đi về thế giới đen tối của linh hồn, không đúng như vậy à?”
“Tôi đã được mướn làm thợ khắc chữ với phòng lưu trữ hồ sơ, và đăng đẳng mỗi ngày tôi cực nhọc khắc chữ vào những văn bản đất sét. Tuần lại tuần qua, và tháng lại tháng qua, tôi cực nhọc khắc chữ, vậy mà tiền tôi làm ra đều đã biến sạch. Thực phẩm, quần áo, tiền cúng các Thần Linh, và những thứ khác nữa mà tôi đã không nhớ được, ngốn tất cả tiền tôi làm ra. Nhưng tôi đã không mất đi quyết tâm của tôi.”
“Và một ngày kia Algamish, người cho vay, đã đến nhà của chủ tôi và đặt khắc bản sao của Luật Thứ Chín, và ông đã bảo tôi, ‘Trong hai ngày nữa tôi phải có nó, và nếu như nó được khắc xong trong khoảng thời gian đó, tôi sẽ cho cậu thêm hai đồng tiền đồng nữa.”
“Tôi đã cố gắng khắc xong nó, nhưng luật này thật dài, và khi Algamish đã trở lại nó vẫn chưa được hoàn tất. Ông ấy đã nổi giận, và nếu như tôi đã là nô lệ của ông ấy, ông ấy đã sẽ đánh tôi. Nhưng vì biết rằng chủ tôi sẽ không cho phép ông ta đả thương tôi, tôi đã không sợ hãi gì cả, và tôi đã thưa với ông ấy, ‘Algamish, ngài là một người rất giàu. Xin cho tôi biết làm cách nào tôi cũng có thể trở thành giàu có, và trọn đêm tôi sẽ tiếp tục khắc, và khi mặt trời mọc nó sẽ được hoàn tất.’”
“Ông ấy đã cười với tôi và trả lời, ‘cậu là một tên đểu giả ngạo mạn, nhưng cũng được chúng ta sẽ coi nó là một giao kèo.’”
“Suốt đêm đó tôi đã khắc chữ, mặc dù lưng tôi đau mỏi, và mùi của tim đèn làm đầu tôi nhức cho đến khi mắt tôi không còn nhìn được nữa. Nhưng khi ông ấy trở lại lúc mặt trời mọc, những văn bản đã được khắc xong.”
“‘Bây giờ,’ tôi nói, ‘xin cho tôi biết điều ngài đã hứa.’”
“‘Cậu đã làm xong phần cậu, cậu bé ạ,’ ông ấy tử tế nói với tôi, ‘và tôi cũng sẵn sàng thực hiện phần tôi.’ Tôi sẽ nói cho cậu biết những gì cậu muốn biết, vì tôi đang trở thành người già cả, và người già rất thích nói. Và khi người trẻ đến gặp người già xin lời khuyên, cậu ta nhận được sự khôn ngoan sáng suốt được tích lũy qua những năm tháng dài. Nhưng thường thì cậu ta nghĩ rằng người già cả chỉ biết được sự khôn ngoan sáng suốt của những ngày đã qua, và do đó không lợi gì cho họ. Nhưng hãy nhớ điều này, mặt trời tỏa sáng ngày hôm nay cũng là mặt trời tỏa sáng khi thân phụ cậu được sinh ra, và sẽ vẫn tỏa sáng khi đứa cháu nội ngoại sau cùng của cậu đi vào thế giới đen tối.”
“‘Những ý nghĩ của tuổi trẻ,’ ông tiếp tục, ‘là ánh sáng soi đường chiếu sáng rực về phía trước như những vì sao băng, thường làm bầu trời sáng rực rỡ, nhưng sự khôn ngoan sáng suốt của người già giống như những ngôi sao cố định, chiếu sáng không thay đổi, mà các thủy thủ có thể dựa vào chúng để định hướng cho mình.’”
“‘Hãy nhớ kỹ những lời ta nói, vì nếu cậu không nắm được cậu sẽ không hiểu được những gì ta sẽ nói với cậu, và cậu sẽ nghĩ một đêm dài làm việc cực nhọc của cậu thành công cốc.’”
“Sau đó thì ông ấy đã láu lĩnh nhìn tôi qua vầng trán nhăn nheo của ông ấy và nói chậm rãi, giọng đầy thuyết phục, ‘tôi đã tìm được con đường dẫn đến sự giàu có khi tôi quyết định rằng tôi sẽ giữ lại cho tôi một phần của toàn bộ số tiền tôi làm ra. Và cậu cũng phải áp dụng nó.’”
“Sau đó ông ấy đã tiếp tục nhìn tôi với cái nhìn mà tôi đã có thể cảm thấy xuyên thấu tâm can tôi, nhưng ông ấy đã không nói gì nữa cả.”
“‘Chỉ vậy thôi à?’ tôi đã hỏi.”
“‘Bao nhiêu đó cũng đã đủ biến trái tim của một người chăn cừu thành trái tim của một người cho vay,’ ông ấy đã trả lời.”
“‘Nhưng tôi giữ lại cho tôi tất cả tiền tôi làm ra, không phải vậy sao?’ tôi đã chất vấn ông ấy.”
“‘Sai nhiều lắm,’ ông ấy đã trả lời. ‘Cậu không trả tiền cho những người thợ may đồ à? Cậu không trả tiền cho những người làm giày dép à? Cậu không trả tiền mua thực phẩm à? Cậu có thể sống ở Babylon mà không tiêu xài không? Tiền cậu làm ra trong những tháng vừa qua, cậu có giữ lại chút gì không? Cậu có giữ lại được chút nào của năm vừa qua không? Đồ ngốc! Cậu trả tiền cho tất cả mọi người ngoại trừ cậu. Đồ đần, cậu làm việc khổ sai cho những người khác. Tốt hơn hết là nên làm nô lệ, và làm việc cho chủ, và ông ta sẽ cho cậu thức ăn và quần áo. Nếu như cậu đã giữ lại cho cậu một phần mười toàn bộ số tiền cậu làm ra, trong mười năm cậu sẽ có được bao nhiêu?’”
“Kiến thức về tính toán của tôi chưa có và tôi đã trả lời, ‘bằng số tiền tôi làm ra trong một năm.’”
“‘Cậu chỉ nói đúng một nửa thôi,’ ông ấy vặn lại. ‘Mỗi một đồng tiền vàng cậu để dành được là một nô lệ làm việc cho cậu. Mỗi một đồng tiền đồng nó làm ra, là con cái của nó, và cũng làm ra tiền nữa cho cậu. Nếu như cậu sẽ trở thành giàu có, thì số tiền cậu để dành được phải làm ra tiền nữa, và con cái của chúng cũng phải làm ra tiền, tất cả những cái đó có thể giúp mang lại cho cậu sự dư thừa mà cậu muốn có.’”
“‘Cậu nghĩ tôi đã lường gạt công sức một đêm dài làm việc của cậu,’ ông ấy đã tiếp tục, ‘nhưng tôi đang trả cho cậu một ngàn lần nhiều hơn nếu như cậu có đủ trí thông minh để hiểu được bài học tôi vừa cho cậu.’”
“‘Cậu giữ lại một phần toàn bộ số tiền cậu làm ra. Số tiền này không nên ít hơn một phần mười cho dù số tiền cậu làm ra thật ít ỏi. Nó cũng có thể nhiều hơn tùy theo khả năng của cậu. Trước tiên hãy trả tiền cho chính cậu. Đừng mua quần áo giày dép nhiều hơn ngoài số chín phần mười còn lại, và vẫn còn đủ tiền mua thực phẩm, cho việc từ thiện và tế thần.’”
“‘Sự giàu có, cũng giống như một cái cây, mọc lên từ một hạt nhỏ bé. Đồng tiền đồng đầu tiên cậu để dành được là cái hạt mà cây giàu có của cậu sẽ mọc lên. Nếu cậu mang cái hạt đó đi ươm sớm thì cái cây đó sẽ mọc sớm hơn. Và nếu như cậu tận tụy phân bón và tưới nó đều đặn hơn với số tiền để dành, cậu sẽ sớm có thể hài lòng vui vẻ vui đùa bên dưới bóng của nó.’”
“Nói xong, ông ấy cầm lấy các văn bản của ông ấy và ra đi.”
“Tôi đã suy nghĩ rất nhiều về điều ông ấy nói với tôi, và nó có vẻ rất hợp lý. Do đó tôi đã quyết định sẽ thử nó. Mỗi một lần lãnh lương tôi đã lấy một trong mười đồng tiền đồng và giấu nó đi. Và thật là kỳ lạ, tôi đã không túng thiếu nhiều hơn trước đây. Tôi chỉ thấy một sự khác biệt rất nhỏ và tôi cũng đã sống bình thường với chín phần mười còn lại. Nhưng tôi rất thường bị quyến rũ, khi số tiền tôi để dành bắt đầu tăng lên, muốn mua những thứ tôi thích mà các nhà buôn trưng bày, họ mang chúng về bằng lạc đà và tàu bè từ đất nước của những người Phoenicia. Nhưng tôi đã khôn ngoan kiềm chế được tôi.”
“Mười hai tháng kể từ khi tôi gặp Algamish lần sau cùng, ông ấy đã trở lại một lần nữa và hỏi tôi, ‘cậu bé ạ, cậu có chịu trả cho chính bản thân cậu không ít hơn một phần mười toàn bộ số tiền cậu làm ra trong năm vừa rồi không?’”
“Tôi hãnh diện trả lời, ‘dạ, thưa ngài, tôi có thực hiện việc đó.’”
“‘Tốt lắm,’ ông ấy trả lời với nét mặt sung sướng, ‘và cậu đã làm gì với nó?’”
“‘Tôi đã đưa tiền đó cho Azmur, người làm gạch, ông ta đã nói với tôi ông ta viễn du ở những vùng bên kia biển cả xa xôi, và ở Tyre ông ta sẽ mua cho tôi những viên kim cương quý hiếm của người Phoenicia. Khi ông ta trở về, chúng tôi sẽ bán chúng với giá rất cao và chia tiền lời.’”
“‘Mỗi thằng ngu cần phải học hỏi,’ ông ấy gầm gừ, ‘nhưng tại sao lại tin tưởng vào kiến thức của một người làm gạch về kim cương? Có khi nào cậu đến gặp người thợ làm bánh và hỏi về những vì sao không? Không, trời ạ, cậu sẽ đến gặp nhà chiêm tinh, nếu như cậu có khả năng suy nghĩ. Tiền cậu dành dụm đã tiêu rồi, cậu đã nhổ trốc gốc cây giàu có của cậu. Nhưng hãy trồng cây khác. Thử một lần nữa. Và lần tới nếu cậu muốn biết về kim cương, đến hỏi các nhà buôn kim hoàn. Nếu như cậu muốn biết về cừu, đến gặp người chăn cừu. Lời khuyên được cho không, nhưng phải cẩn thận chỉ áp dụng những gì đáng áp dụng. Một người nhận những lời khuyên về tiền anh ta để dành từ những người không có kinh nghiệm trong lĩnh vực này, sẽ phải trả giá bằng chính tiền để dành của mình cho những ý kiến ngu si đó.’ Nói vậy xong, ông ấy ra đi.”
“Và như ông ấy đã nói. Những người Phoenicia là những đứa côn đồ vô lại, và đã bán cho Azmur những mảnh thủy tinh vô giá trị nhìn giống như đá quý. Nhưng như Algmish đã ra lệnh cho tôi, một lần nữa tôi để dành một phần mười tiền lương, vì lúc đó tôi đã có được thói quen này và nó đã không còn khó khăn gì nữa.”
“Một lần nữa, mười hai tháng sau, Algamish đến phòng làm việc của những người khắc chữ và nói với tôi. ‘Cậu có tiến triển gì không kể từ lần cuối cùng tôi gặp cậu?’”
“‘Tôi tiết kiệm tiền cho tôi đều đặn,’ tôi trả lời, ‘và tiền tôi để dành được tôi đã giao cho Agger người làm khiên, để mua đồng, và cứ vào mỗi tháng thứ tư ông ấy trả tiền lời cho tôi.’”
“‘Tốt. Và cậu làm gì với tiền lời?’”
“‘Tôi ăn bữa ngon với mật ong và rượu vang tốt cùng bánh nhiều gia vị. Và tôi cũng đã mua một áo choàng đỏ. Và một ngày nào đó tôi sẽ mua cho mình một con lừa non để cưỡi.’”
“Algamish phì cười, ‘cậu ăn thịt những đứa con của tiền cậu để dành. Thì làm sao cậu có thể mong chúng làm việc cho cậu? Và làm sao chúng có thể sinh con đẻ cái để con cái chúng sẽ cũng làm việc cho cậu? Trước tiên hãy gây dựng cho cậu một đạo quân nô lệ vàng và sau đó cậu có thể hưởng thụ những bữa đại tiệc sang trọng mà không ân hận gì cả’ Nói xong ông ấy bỏ đi.”
“Tôi đã không gặp lại ông ấy trong hai năm ròng, khi ông ấy đã trở lại một lần nữa, trên mặt ông đầy những nếp nhăn thật sâu và mắt ông đã xụ xuống, vì ông đang lão hóa trở thành một người rất già. Và ông đã nói với tôi, ‘Arkad, cậu đã có được sự giàu có mà cậu mơ ước chưa?’”
“Và tôi đã trả lời, ‘tôi chưa có được tất cả những thứ tôi mong muốn, nhưng một vài thứ tôi đã có và làm ra nhiều tiền hơn, và tiền nó làm ra cũng làm ra nhiều nữa.’”
“‘Và cậu vẫn còn nhận lời khuyên của những người làm gạch?’”
“‘Những gì họ nói về gạch rất đúng,’ tôi đã vặn lại.”
“‘Arkad,’ ông tiếp tục, ‘cậu đã học các bài học của cậu rất tốt. Trước tiên cậu học được lối sống với ít tiền hơn cậu có thể làm ra. Sau đó cậu đã học được là nên xin lời khuyên từ những người thông thạo bằng kinh nghiệm của chính bản thân họ. Và, sau rốt, cậu đã học được cách biến vàng bạc làm việc cho cậu.’”
“‘Cậu đã dạy cho mình làm thế nào để có được tiền, làm thế nào để giữ nó, và cách sử dụng nó. Do đó, cậu có đủ khả năng để giữ một địa vị đòi hỏi trách nhiệm. Tôi đang trở thành một người già cả. Những đứa con trai của tôi chỉ biết tiêu xài và không nghĩ gì về việc làm ra tiền. Quyền lợi của tôi rất nhiều và tôi sợ rằng tôi sẽ không đủ sức quản lý. Nếu như cậu bằng lòng đến Nippur và quản lý đất đai của tôi ở đó, tôi sẽ cho cậu làm người cộng sự của tôi và cậu sẽ có phần trong số tài sản của tôi.’”
“Rồi thì tôi đi đến Nippur và nắm quyền quản lý đất đai của ông ấy, ông ấy có rất nhiều đất đai. Và bởi vì tôi đã có đầy tham vọng và bởi vì tôi đã tinh thông ba quy luật quản lý thành công tiền bạc, tôi đã làm cho giá trị tài sản của ông ấy tăng lên rất nhiều. Và tôi đã phát đạt thật nhiều, khi linh hồn của Algamish đi vào không gian đen tối, tôi đã thừa hưởng một phần của tài sản của ông ấy theo như ông ấy đã sắp xếp với luật pháp.”
Arkad đã kể chuyện như vậy, và khi ông kể xong chuyện, một người bạn của ông nói, “ông đã thật may mắn vì Algamish đã cho ông làm người thừa kế.”
“Tôi chỉ may mắn trong việc tôi đã mong ước được phát đạt trước khi tôi gặp ông ấy lần đầu tiên. Trong vòng bốn năm ròng, tôi đã không chứng minh được mục đích cụ thể của tôi qua việc giữ lại một phần mười của toàn bộ số tiền tôi làm ra đó sao? Các ông sẽ cho là một ngư phủ được may mắn khi mà ông ấy đã nghiên cứu thói quen của cá trong hàng năm ròng, do đó cùng với sự thay đổi của chiều gió ông ấy quăng lưới bắt chúng? Cơ hội là một nữ thần kiêu kỳ, bà không lãng phí thời gian với những kẻ không sẵn sàng.”
“Ông đã có một ý chí mạnh mẽ để tiếp tục sau khi ông mất số tiền dành dụm được trong năm đầu. Ông khác người ở phương diện đó,” một người khác nữa phát biểu.
“Ý chí!” Arkad vặn lại. “Vô nghĩa. Ông có nghĩ là ý chí giúp một người có sức mạnh nhấc nổi một gánh nặng mà con lạc đà không thể mang nổi, hoặc là kéo nổi một vật nặng mà con trâu không thể làm nó nhúc nhích? Ý chí chỉ là chủ tâm không nao núng quyết hoàn thành một công việc mà các ông đã đưa ra cho các ông để hoàn thành. Nếu như tôi đưa ra cho tôi một công việc, cho dù nó nhỏ như thế nào đi nữa, tôi sẽ hoàn thành. Nếu không, thì làm sao tôi có thể tự tin vào mình để làm những việc quan trọng khác? Nếu tôi nói với tôi, ‘trong vòng một trăm ngày, khi tôi đi qua cầu vào thành phố, tôi sẽ nhặt một viên sỏi trên đường và quăng nó xuống nước,’ tôi sẽ thực hiện việc này. Nếu vào ngày thứ bảy tôi đã đi qua và không nhớ việc này, tôi sẽ không bảo tôi, ‘ngày mai tôi sẽ quăng hai viên sỏi xuống nước cũng xong.’ Nhưng, tôi sẽ đi ngược lại cầu và quăng một viên sỏi xuống. Vào ngày thứ hai mươi tôi cũng sẽ không nói với tôi, ‘Arkad, việc này thật vô dụng. Lợi ích gì khi quăng một viên sỏi mỗi ngày? Quăng một nắm xuống cho xong chuyện.’ Không, tôi sẽ không nói như vậy và cũng sẽ không làm như vậy. Khi tôi đưa ra một việc cho tôi làm, tôi sẽ hoàn tất nó. Do đó, tôi cẩn thận không khởi đầu những việc quá khó khăn hoặc không thực tiễn, vì tôi yêu thích sự nhàn hạ.”
Và lúc đó một người bạn khác đứng dậy và nói, “nếu những điều ông vừa nói là đúng sự thật, và hình cũng hợp lý như ông đã nói, và vì thật đơn giản, nếu tất cả mọi người đã áp dụng nó, thì sẽ không có đủ của cải cho tất cả mọi người.”
“Của cải tăng lên bất cứ nơi nào con người bỏ công sức ra làm việc,” Arkad trả lời. “Nếu một người giàu có xây cho mình một tòa lâu đài mới, số vàng ông ta bỏ ra chẳng lẽ biến mất hết à? Không, người làm gạch có một phần và những công nhân chia một phần, những nghệ nhân chia một phần. Và tất cả mọi người tham gia xây tòa lâu đài đều chia phần của họ. Và lúc tòa lâu đài được xây xong, nó không xứng đáng với số tiền bỏ ra để xây nó à? Và miếng đất của nó không trị giá hơn vì nó được xây trên đó à? Và miếng đất kế bên không trị giá hơn vì nó được xây ở bên kia à? Sự giàu có gia tăng trong những trường hợp như có phép mầu vậy. Không có người nào tiên đoán được giới hạn của nó. Không phải là những người Phoenicia đã xây dựng những thành phố vĩ đại trên những bờ biển hoang vắng của họ, với sự giàu đạt được những đoàn thương thuyền của họ đó sao?”
“Vậy thì ông khuyên chúng tôi nên làm gì để trở thành giàu có?” Một người bạn khác hỏi. “Những năm tháng đã trôi qua và chúng tôi không còn trẻ nữa, và chúng tôi không dành dụm được gì cả.”
“Tôi khuyên các ông nên áp dụng sự khôn ngoan sáng suốt của Algamish và hãy tự nói với các ông, ‘tôi sẽ giữ lại cho tôi một phần của toàn bộ số tiền tôi làm ra.’ Hãy nói lên vào buổi sáng khi các ông vừa thức dậy. Hãy nói vào buổi trưa. Hãy nói vào buổi tối. Hãy nói vào mỗi giờ trong ngày. Hãy tự nói với chính các ông cho đến khi những chữ này được thể hiện rõ ràng như những chữ được viết bằng lửa ngang qua bầu trời.”
“Hãy gây ấn tượng với bản thân các ông về ý nghĩ này. Hãy để cho suy nghĩ này hoàn toàn chiếm lấy các ông. Và sau đó hãy dành dụm với bất cứ phần nào các ông nghĩ là mình có thể để dành. Nhưng đừng để nó ít hơn một phần mười và hãy dành dụm nó. Nếu cần thiết, sắp xếp lại những chi phí khác để thực hiện việc này. Nhưng hãy để dành phần này trước tiên. Sẽ không bao lâu đâu các ông sẽ cảm nhận được một cảm giác giàu có khi làm chủ một kho báu của chính mình. Trong khi nó gia tăng nó sẽ khuyến khích các ông. Một niềm vui mới trong cuộc sống sẽ làm các ông hồi hộp thật ly kỳ. Các ông sẽ có những nỗ lực nhiều hơn để làm ra tiền nhiều hơn. Vì khi tiền các ông làm ra gia tăng, số phần trăm các ông giữ lại cho mình sẽ không gia tăng à?”
“Sau đó hãy học các phương pháp biến kho báu của các ông làm việc cho các ông. Biến nó thành nô lệ của các ông. Biến con cái của nó, cháu chắt của nó làm việc cho các ông.”
“Bảo đảm nguồn thu nhập trong tương lai cho các ông. Các ông hãy nhìn những người già cả kìa, và đừng quên rằng vào những ngày tới các ông cũng sẽ là một người trong bọn họ. Do đó hãy đầu tư kho báu của các ông thật thận trọng đừng để nó bị mất. Những phân lời thật cao là những tiếng còi lừa đảo cất lên cám dỗ những người khinh xuất, họ sẽ bị mất tiền và ân hận sau này.”
“Cũng nên chuẩn bị lo liệu cho gia đình các ông trong trường hợp các Thần Linh gọi các ông về vương quốc của họ. Sự bảo vệ này có thể thực hiện được bằng cách tiết kiệm số tiền nhỏ đều đặn theo từng chu kỳ. Do đó một người biết lo xa không nên trễ nải trong việc chờ đợi để có được số tiền lớn cho mục đích khôn ngoan này.”
“Tham khảo ý kiến của những người khôn ngoan kinh nghiệm. Đi xin lời khuyên của những người mà công việc hàng ngày của họ là quản lý tiền bạc. Hãy để họ hướng dẫn các ông khỏi các lỗi lầm mà tôi đã phạm phải, khi giao phó tiền của tôi cho Azmur, người làm gạch quản lý. Tiền lời ít và an toàn thì thật là tốt hơn mạo hiểm viễn vong.”
“Hãy hưởng thụ cuộc sống khi các ông còn trên cõi đời này. Đừng ráng sức nhiều quá hoặc cố gắng để dành nhiều quá. Nếu một phần mười của tất cả số tiền các ông làm ra là số nhiều nhất các ông có thể thoải mái dành dụm, thì hãy vui lòng với bao nhiêu đó. Hãy sống dựa theo lợi tuất của các ông và đừng để mình bị trở thành người keo kiệt và không dám tiêu xài. Cuộc sống thật tốt đẹp và cuộc sống thật dồi dào những vật chất lành mạnh thú vị để chúng ta vui hưởng.”
Các bạn của ông cám ơn ông và ra về. Một vài người im lặng vì họ không có trí tưởng tượng và không thể hiểu được những gì ông đã nói. Một vài người đã mỉa mai vì họ đã nghĩ rằng một người giàu có như vậy nên chia sẻ của cải với những người bạn cũ kém may mắn. Nhưng một vài người khác, một ánh sáng mới trong mắt của họ. Họ đã cảm nhận được Algamish đã trở lại phòng làm việc của những người khắc chữ mỗi lần trước, là vì ông ấy đã đang theo dõi một người cố gắng thoát khỏi bóng tối để đi vào ánh sáng. Khi người đó tìm được ánh sáng, một chỗ đứng đã đợi ông ta. Không có người nào đứng vào chỗ đó được cho đến khi ông ta đã tự mình tìm hiểu được cho chính bản thân ông ta, cho đến khi ông ta đã sẵn sàng đón lấy cơ hội.
Những người thuộc nhóm sau cùng này, là những người, vào những năm sau đó, đã lui tới với Arkad thường xuyên, ông đã rất vui lòng đón tiếp họ. Ông đã chỉ dẫn họ và hào phóng tặng họ sự khôn ngoan sáng suốt của ông, những người có nhiều kinh nghiệm luôn vui vẻ làm điều này. Và ông đã giúp đỡ họ với việc đầu tư tiền tiết kiệm của họ để nó mang lại tiền lời xứng đáng, và với sự an toàn là nó sẽ không bị mất, và cũng không bị vướng vào những đầu tư không mang lại tiền lời.
Cuộc đời của những người này đã thay đổi vào ngày mà họ cảm nhận được sự thật từ Algamish đến với Arkad, và từ Arkad đến với họ.
Quý vị phải giữ lại một phần mười số tiền quý vị làm ra.
Việt Nam: Văn Hóa, Chính Trị 