Vinh quang của Babylon còn tồn tại. Xuyên qua các thời đại, danh tiếng của Babylon đối với chúng ta là thành phố giàu có nhất trong các thành phố, ngọc ngà châu báu của nó cũng thật tuyệt vời.
Tuy nhiên không phải lúc nào nó cũng đã như vậy. Babylon được thịnh vượng giàu có là kết quả của sự khôn ngoan sáng suốt của cư dân nơi đây. Đầu tiên họ đã phải học làm thế nào để trở thành giàu có.
Khi Hoàng Đế Tử Tế, Sargon, trở về Babylon sau khi đánh bại các kẻ thù của ông, những người Elamite, ông phải đối đầu với một tình huống vô cùng nghiêm trọng. Vị Đại Pháp Quan Hoàng Gia đã giải thích với Hoàng Đế như thế này:
“Dân chúng sau rất nhiều năm được phát đạt thịnh vượng vì bệ hạ đã cho xây dựng các hệ thống kênh đào thủy lợi vĩ đại và các đền thờ uy nghi cho các Thần Linh, bây giờ các công trình này đã hoàn tất dân chúng hình như là không tự chu cấp cho mình được.”
“Những công nhân không có việc làm. Các nhà buôn có rất ít khách hàng. Những nông dân không thể bán sản phẩm của họ. Dân chúng không có đủ vàng để mua đồ ăn.”
“Nhưng số vàng mà chúng ta bỏ ra để xây dựng những phương tiện vĩ đại này biến đi đâu?” Hoàng Đế chất vấn.
“Nó đã tìm đường, thần e rằng,” Đại Pháp Quan trả lời, “đi vào kho bạc của một vài người thật giàu có trong thành phố của chúng ta. Nó chảy qua tay của gần như tất cả dân chúng của chúng ta nhanh như sữa dê chảy qua phểu lọc vậy. Bây giờ dòng suốt vàng không còn chảy nữa, hầu hết dân chúng không còn giữ được gì từ tiền họ làm ra trước đây.”
Hoàng Đế trầm tư một lúc. Sau đó ông hỏi, “Tại sao một vài người có thể lấy được toàn bộ số vàng vậy?”
“Bởi vì họ biết cách,” Đại Pháp Quan trả lời. “Chúng ta không thể lên án một người thành công vì họ biết cách. Chúng ta cũng không thể với sự công bằng lấy đi của một người những gì họ đã lương thiện làm ra, để đem cho những người ít khả năng hơn.”
“Nhưng tại sao,” Hoàng Đế chất vấn, “tất cả mọi người lại không học lấy cách tích lũy vàng bạc và qua đó chính họ cũng trở thành giàu có và thịnh vượng?”
“Có thể lắm, thưa bệ hạ. Nhưng ai có thể dạy cho họ? Chắc chắn không phải là các thầy tu, vì họ không biết gì về chuyện làm ra tiền cả.”
“Trong thành phố của chúng ta ai là người biết nhiều nhất về việc làm sao để trở thành giàu có, Đại Pháp Quan?” Hoàng Đế hỏi.
“Câu hỏi của bệ hạ tự nó trả lời. Ai là người có nhiều tài sản nhất ở Babylon?”
“Hay lắm, Đại Pháp Quan tài giỏi của ta. Đó là Arkad. Ông ta là người giàu nhất Babylon. Ra lệnh cho ông ta đến chầu ta vào ngày mai.”
Vào ngày hôm sau, theo chiếu chỉ của nhà vua, Arkad vào chầu, sắc sảo, sôi nổi và đầy sức sống mặc dù tuổi ông khá cao.
“Arkad,“ Hoàng Đế phán, “có đúng ông là người giàu nhất Babylon không?”
“Người ta nói vậy, tâu bệ hạ, và không ai cãi.”
“Làm như thế nào mà ông trở thành giàu có vậy?”
“Thần tận dụng những cơ hội mà tất cả các công dân của thành phố tốt lành của chúng ta đều có được.”
“Ông đã có vốn để bắt đầu không?”
“Tâu bệ hạ, chỉ có một mong muốn mãnh liệt được giàu có. Ngoài ra không có gì cả.”
“Arkad,” nhà vua tiếp tục, “thành phố của chúng ta đang gặp cảnh đáng buồn vì chỉ có một vài người biết cách làm giàu, và do đó nắm độc quyền kinh tế, trong khi phần đông dân chúng không có kiến thức nên không biết phương pháp giữ lại chút vàng nào họ nhận được.”
“Mong ước của ta là Babylon trở thành thành phố giàu có nhất trên thế giới. Do đó, nó phải là thành phố của rất nhiều người giàu có. Cho nên chúng ta phải dạy cho tất cả dân chúng làm thế nào để được giàu có. Cho ta biết, Arkad, có bí mật nào để đạt được sự giàu có hay không? Nó có thể được truyền đạt lại hay không?”
“Nó có tính cách thiết thực, tâu bệ hạ. Người này biết có thể dạy cho những người khác.”
Mắt nhà vua sáng lên. “Arkad, ông nói những lời ta muốn nghe. Ông tình nguyện cho nhiệm vụ vĩ đại này không? Ông sẽ truyền kiến thức của ông cho một nhóm các thầy giáo, mỗi người trong nhóm họ sẽ dạy lại cho những người khác cho đến khi có đủ thầy giáo để dạy các kiến thức cho tất cả các thần dân đáng được hưởng sự giàu có dư giả trong vương quốc của ta chứ?”
Arkad cúi mình và nói, “hạ thần là kẻ bề tôi hèn mọn để bệ hạ sai khiến. Bất cứ kiến thức gì hạ thần biết, hạ thần sẽ truyền đạt lại để cho đời sống của đồng bào hạ thần được tốt đẹp hơn, và vinh danh Hoàng Đế của hạ thần. Xin vị Đại Pháp Quan tài giỏi của bệ hạ chuẩn bị cho hạ thần một lớp học gồm một trăm ngườI, và hạ thần sẽ dạy cho họ bảy phương pháp đã giúp cho hạ thần được giàu có.”
Mười lăm ngày sau đó, phục tùng theo mệnh lệnh của nhà vua, một trăm người được chọn đã tụ tập ở sảnh đường lớn của Văn Miếu [1], họ ngồi trên những tấm thảm đầy màu sắc theo hình cánh cung. Arkad ngồi cạnh một cái bàn nhỏ trên đó có một cây đèn dùng trong việc thờ phượng đã được thắp lên, nó tỏa ra một mùi hương lạ và dễ chịu.
“Đó là người giàu nhất Babylon,” một học trò thì thào, huých cùi chỏ vào người bên cạnh khi Arkad đứng dậy. “Ông cũng chỉ là một con người như tất cả chúng ta.”
“Là một thần dân biết làm tròn bổn phận với Hoàng Đế vĩ đại của chúng ta,” Arkad bắt đầu, “Ta đứng trước các ông để phục vụ Hoàng Đế. Vì trước đây ta là một thanh niên nghèo, và ta đã mong muốn tha thiết có được vàng thật nhiều, và bởi vì ta đã tìm được kiến thức giúp ta đạt được giàu có, ngài ra lệnh cho ta truyền lại cho các ông kiến thức của ta.”
“Ta bắt đầu sản nghiệp của ta bằng phương pháp khiêm tốn nhất. Ta cũng không có được lợi thế mà các ông và các công dân khác của Babylon được có.”
“Nhà kho đầu tiên của kho báu ta là túi tiền sờn cũ của ta. Ta đã căm ghét sự rỗng không vô dụng của nó. Ta đã mong ước nó được tròn trĩnh và đầy ắp, có tiếng kêu leng keng của những đồng tiền vàng ở trong đó. Do đó, ta đã ra công tìm kiếm cách cứu chữa sự nghèo túng của ta. Ta đã tìm được bảy phương pháp.”
“Cùng các ông, những người tụ tập trước mặt ta, ta sẽ giải thích bảy phương pháp chữa trị nghèo túng mà ta khuyên tất cả những người muốn được giàu có nghe theo. Mỗi ngày trong vòng bảy ngày, ta sẽ giải thích cho các ông biết một phương pháp điều trị.”
“Hãy chăm chú lắng nghe kiến thức mà ta sẽ truyền đạt. Tranh luận với ta. Thảo luận với nhau. Hãy học những bài học này thật kỹ, để có thể tự ươm trong túi tiền của các ông mầm cây giàu có. Trước hết, mỗi người trong các ông phải khôn ngoan bắt đầu tạo dựng cho mình một sản nghiệp của chính các ông. Sau đó khi các ông thông thạo, và chỉ lúc đó, dạy lại những kiến thức này cho những người khác.”
“Tôi sẽ dạy cho các ông những phương pháp đơn giản để được giàu có. Đây là bước đầu tiên dẫn đến đền thờ của sự giàu có, không có người nào có thể bước lên đây mà không thể đặt chân mình vững chãi lên bực thềm đầu tiên.”
“Bây giờ chúng ta hãy xem xét phương pháp chữa trị thứ nhất.”
Phương Pháp Chữa Trị Thứ Nhất
Bắt đầu làm to túi tiền
Arkad nói với một người đang trầm tư ở hàng thứ nhì. “Ông bạn tốt của ta, ông làm nghề gì vậy?”
“Tôi,” người đó trả lời, “sao chép và khắc hồ sơ vào các văn bản đất sét.”
“Ngay chính ta cũng làm ra những đồng tiền đồng đầu tiên bằng nghề đó. Do đó, ông cũng có cơ hội giống ta để tạo dựng sản nghiệp cho mình.”
Ông nói với một người có khuôn mặt hồng hào ở phía sau. “Xin cho tôi biết ông làm gì để sinh sống?”
“Tôi,” người này trả lời, “là người bán thịt. Tôi mua dê từ những người nông dân nuôi chúng, giết chúng và bán thịt cho những bà nội trợ, bán da cho những người làm giày, dép.”
“Vì ông cũng làm việc và làm ra tiền, ông có lợi thế để thành công như ta đã có vậy.”
Bằng cách này Arkad tiếp tục hỏi nghề nghiệp sinh sống của từng người. Khi ông hỏi họ xong, ông nói:
“Bây giờ, các học trò của ta, như các ông thấy có rất nhiều cách buôn bán và nhiều nghề nghiệp mà người ta có thể làm ra tiền. Mỗi một cách trong các cách làm ra tiền là một dòng suối vàng, mà từ đó người làm việc bằng chính sức lực của mình chuyển một phần vào túi tiền của mình. Do đó dòng suối tiền chảy vào túi của từng người nhiều hay ít tùy theo khả năng của từng người. Có đúng vậy không?”
Họ đồng ý là đúng như vậy.
“Vậy thì,” Arkad tiếp tục, “nếu như mỗi người trong các ông muốn tạo cho chính mình một sản nghiệp, tại sao không khôn ngoan bắt đầu sử dụng nguồn tiền bạc mà các ông đã có sẵn?”
Họ cũng đồng ý với ông điều này.
Sau đó Arkad quay sang một người khiêm tốn đã cho biết mình là người buôn trứng. “Nếu ông lấy một trong các giỏ của ông và cứ mỗi buổi sáng bỏ vào đó mười trứng, và lấy ra chín trứng vào buổi chiều, cuối cùng thì chuyện gì sẽ xảy ra?”
“Cuối cùng thì giỏ sẽ không còn chỗ chứa.”
“Tại sao?”
“Bởi vì mỗi ngày tôi bỏ vào giỏ một trứng nhiều hơn là tôi lấy ra.”
Arkad cười quay xuống lớp học. “Có người nào ở đây có túi tiền ít ỏi không?”
Lúc đầu họ buồn cười. Sau đó họ cười to lên. Sau cùng họ cỡn bợt vung vẩy các túi tiền của họ.
“Được rồi,” ông tiếp tục, “bây giờ tôi sẽ nói cho các ông nghe cách điều trị đầu tiên ta đã học được để chữa trị nghèo túng. Hãy làm y theo cách đã trình bày với ông buôn trứng. Cứ mỗi mười đồng tiền mà các ông bỏ vào túi của mình chỉ lấy ra chín đồng để xài. Túi tiền của các ông sẽ bắt đầu đầy lên ngay lập tức, và trọng lượng ngày càng tăng của nó sẽ cảm thấy rất dễ chịu trong tay các ông, và nó sẽ mang lại sự thỏa mãn tinh thần cho các ông.”
“Đừng nhạo báng điều ta vừa nói bởi vì nó quá đơn giản. Sự thật luôn đơn giản. Ta đã nói với các ông là ta sẽ kể cho các ông nghe ta tạo dựng tài sản của ta như thế nào. Đó là bắt đầu của ta. Ta, cũng đã như các ông, lúc nào túi tiền cũng rỗng tuếch và ta đã nguyền rủa nó, và ta đã không có đủ tiền để thỏa mãn những gì ta ham muốn. Nhưng khi ta đã bắt đầu lấy ra chỉ chín phần từ mười phần ta bỏ vào, túi tiền của ta bắt đầu đầy. Túi tiền của các ông cũng sẽ như thế.”
“Bây giờ ta sẽ kể cho các ông nghe một sự thật kỳ lạ, ta không biết được lý do. Khi ta đã không tiêu nhiều hơn chín phần mười tiền ta làm ra, ta cũng đã xoay xở sống được. Ta cũng đã không thiếu thốn nhiều hơn trước. Và, chẳng bao lâu, tiền bạc đến với ta dễ dàng hơn trước đây. Chắc chắn đây là quy tắc của các Thần Linh đối với những người đã giữ lại và không xài một phần trong số tiền họ làm ra, của cải sẽ dễ dàng đến với họ hơn. Tương tự như vậy, đối với những người mà túi tiền trống rỗng, của cải lẩn tránh.”
“Các ông muốn gì nhiều nhất? Thỏa mãn những gì mà các ông ham muốn hàng ngày, kim cương, một vài thứ xa xỉ, quần áo đẹp hơn, nhiều đồ ăn hơn, những vật sẽ mất đi và quên lãng mau chóng? Hay là những tài sản đáng kể, vàng, đất đai, gia súc, hàng hóa, những quỹ đầu tư sinh lợi? Những đồng tiền mà các ông lấy ra khỏi túi mang lại những vật đầu tiên. Những đồng tiền mà các ông giữ lại mang lại những vật sau này.”
“Phương pháp này, các học trò của ta, là phương pháp điều trị nghèo túng mà ta khám phá ra đầu tiên: ‘Cứ mỗi mười đồng tiền chúng ta bỏ vào túi, chỉ xài chín đồng thôi.’ Hãy tranh luận điều này với nhau. Nếu như người nào đó chứng minh được là nó không đúng, hãy nói với ta vào ngày mai khi chúng ta sẽ gặp lại một lần nữa.”
Phương Pháp Chữa Trị Thứ Nhì
Hạn chế các chi tiêu
“Một vài người trong các ông, các học trò của ta, đã hỏi ta câu hỏi này: ‘Làm thế nào mà một người có thể giữ lại một phần mười số tiền người đó làm ra khi mà toàn bộ số tiền người đó làm ra không đủ cho các chi tiêu hàng ngày?’” Arkad bắt đầu buổi học vào ngày thứ nhì như vậy.
“Ngày hôm qua có bao nhiêu người trong các ông mang theo túi tiền ít ỏi?”
“Tất cả chúng tôi,” lớp học trả lời.
“Tuy vậy, không phải tất cả các ông làm ra tiền nhiều bằng nhau. Một vài người trong các ông làm ra nhiều tiền hơn những người khác. Một vài người trong các ông phải chu cấp cho nhiều con cái hơn những người khác. Vậy mà tất cả túi tiền của các ông đều rỗng như nhau. Bây giờ ta sẽ nói cho các ông biết một sự thật bất bình thường về con người và con cái của họ. Nó như vầy. Những thứ mà chúng ta gọi là ‘chi tiêu cần thiết’ sẽ luôn tăng lên theo số tiền ta làm ra, trừ khi chúng ta phủ nhận chúng là những chi tiêu cần thiết.”
“Đừng lẫn lộn giữa chi tiêu cần thiết và những gì các ông ham muốn. Mỗi người trong các ông, cùng với gia đình yêu quý của các ông, ham muốn rất nhiều thứ mà tiền các ông làm ra không bao giờ thỏa mãn nổi. Do đó tiền các ông làm ra chỉ có thể thỏa mãn những ham muốn này trong một chừng mực nào đó thôi. Các ông vẫn còn rất nhiều ham muốn không được thỏa mãn.”
“Tất cả mọi người đều bị phiền toái vì có nhiều điều ham muốn hơn là họ có thể thỏa mãn những ham muốn này. Vì ta giàu có nên các ông nghĩ là ta có thể thỏa mãn tất cả những ham muốn của ta à? Ý nghĩ đó không đúng. Thời gian của ta bị giới hạn. Sức khoẻ của ta bị giới hạn. Khoảng cách mà ta có thể di chuyển bị giới hạn. Những thứ ta có thể ăn cũng có giới hạn. Những đam mê mà ta có thể hưởng thụ cũng có giới hạn.”
“Tôi nói với các ông điều này, cũng giống như cỏ hoang mọc trên đồng, ở bất cứ nơi nào nếu người nông dân chừa chỗ cho rễ của chúng, những ham muốn gia tăng thật tự do trong con người bất cứ khi nào có triển vọng là chúng được thỏa mãn. Các ông có vô số các ham muốn nhưng các ông chỉ có thể thỏa mãn được rất ít mà thôi.”
“Hãy xét lại kỹ càng các thói quen thường lệ trong đời sống hàng ngày của các ông. Lúc đó các ông rất thường tìm thấy những chi tiêu nhất định mà các ông chấp nhận có thể giảm đi hoặc khéo léo loại bỏ. Hãy để cho phương châm của các ông là: cứ mỗi đồng tiền các ông xài, giá trị của nó bắt buộc phải tăng lên một trăm phần trăm.”
“Do đó, khắc xuống tất cả những gì các ông muốn tiêu xài. Chọn những gì cần thiết và những gì các ông có thể có được qua chi tiêu chín phần mười tiền các ông làm ra. Loại bỏ các thứ còn lại, và hãy xem chúng như là một phần của hàng hà sa số các ham muốn không được thỏa mãn và đừng ân hận gì cả.”
“Lúc đó hãy lên ngân sách những chi tiêu cần thiết của các ông. Đừng đụng đến số một phần mười đang làm to túi tiền của các ông. Hãy để cho việc làm nặng túi tiền là điều các ông ham muốn nhất và đang được thỏa mãn. Theo đúng ngân sách của các ông, theo dõi điều chỉnh nó để giúp các ông làm to túi tiền. Biến ngân sách của các ông thành người phụ tá đầu tiên trong việc bảo vệ túi tiền ngày càng nặng của các ông.”
Ông vừa dứt lời thì một trong các học trò, mặc áo choàng đỏ và vàng, đứng dậy và nói: “Tôi là một người tự do. Tôi tin rằng tôi có quyền hưởng thụ các thú vui trên đời. Do đó tôi kịch liệt phản đối làm nô lệ cho ngân sách vì nó quyết định tôi có thể xài bao nhiêu và cho việc gì. Tôi cảm thấy rằng làm vậy tôi sẽ bị mất đi rất nhiều thú vui trong cuộc đời, và tôi sẽ bị biến thành, không hơn gì, một con lừa mang gánh nặng trên lưng.”
Arkad trả lời ông ta, “vậy, ông bạn của ta, ai sẽ là người quyết định ngân sách của ông?”
“Chính tôi sẽ quyết định,” người vừa phản đối trả lời.
“Trong trường hợp đó, nếu con lừa lên ngân sách thì gánh nặng của nó sẽ có kim cương, thảm và những thỏi vàng nặng trĩu à? Không đúng. Nó sẽ mang theo cả rơm, và ngũ cốc, và một bình nước để vượt sa mạc.”
“Mục đích chính của ngân sách là giúp các ông làm to túi tiền của các ông. Nó giúp các ông có được những vật chất cần thiết trong đời sống hàng ngày, và thỏa mãn trong chừng mực nào đó, các ham muốn khác của các ông. Nó làm cho các ông có thể có được mong ước tha thiết nhất của các ông bằng cách ngăn cản các ông tiêu xài vô lối cho những ham muốn bất chợt của mình. Như ánh sáng trong hang tối tăm ngân sách của các ông sẽ phơi bày những lỗ thủng trong túi tiền của các ông và cho phép các ông có thể trám các lỗ thủng này lại, và các ông có thể hạn chế chi tiêu của mình cho những mục đích rõ ràng và đáng được thỏa mãn.”
“Phương pháp này, các ông ạ, là phương pháp thứ nhì để điều trị nghèo túng. Lập ngân sách cho các chi tiêu của các ông để các ông có tiền trả cho các chi tiêu cần thiết hàng ngày, trả cho các sự giải trí và những ham muốn chính đáng khác mà không xài nhiều hơn chín phần mười tiền các ông làm ra.”
Phương Pháp Chữa Trị Thứ Ba
Làm cho tiền có được tăng lên
“Bây giờ túi tiền ít ỏi của các ông đang to dần lên. Các ông đã tự kỹ luật được mình giữ lại mười phần trăm toàn bộ tiền các ông làm ra. Các ông đã hạn chế được các chi tiêu để bảo vệ kho báu đang tăng dần lên của các ông. Kế đó, chúng ta sẽ xem xét phương pháp sai khiến tiền bạc của các ông làm việc khổ sai và sinh sôi nảy nở. Vàng trong túi làm vui lòng chúng ta và thỏa mãn những người nghèo khổ nhưng không kiếm được thêm chút tiền nào cả. Vàng mà chúng ta có thể giữ lại được từ vàng chúng ta làm ra chỉ là khởi đầu. Vàng kiếm được từ vàng chúng ta để dành sẽ tạo dựng tài sản cho chúng ta.” Arkad bắt đầu buổi học ngày thứ ba như vậy.
“Do đó làm thế nào để chúng ta sai khiến vàng của chúng ta làm việc cho chúng ta? Lần đầu tư đầu tiên của ta thật rủi ro, vì ta mất sạch. Ta sẽ kể chuyện này sau. Đầu tư có lợi đầu tiên của ta là tiền ta cho một người tên Aggar vay, ông ta là người làm khiên. Mỗi năm một lần, ông ta mua một số lượng đồng rất lớn nhập từ nước ngoài để dùng trong việc buôn bán của ông ta. Không có đủ tiền vốn để trả các thương nhân, ông ấy đã mượn từ những người có dư tiền. Ông ấy là người danh dự. Tiền ông ấy mượn ông ấy trả lại, cùng với tiền lời rất cao, sau khi ông ấy bán được khiên của mình.”
“Cứ mỗi lần ta cho ông ấy mượn ta cũng đã cho ông ấy mượn lại tiền lời ông ấy đã trả cho ta. Do đó không chỉ tiền vốn của ta tăng lên, nhưng chính tiền lời chúng làm ra cũng tăng lên. Thật thích thú khi có những số tiền này hoàn lại trong túi tiền của ta.”
“Ta nói cho các ông biết, các học trò của ta, sự giàu có của một người không phải là số tiền ông ta có trong túi; nó là lợi tuất mà ông ta đã tạo cho mình, một dòng suối vàng lúc nào cũng chảy vào túi của ông ta và giữ cho túi tiền của ông ta lúc nào cũng căng phồng lên. Đây là điều mà mọi người đều muốn có. Đây là điều mà các ông, mỗi người trong các ông muốn có; một nguồn lợi tuất không ngừng dù cho các ông làm việc hay đi du lịch.”
“Ta đã có được lợi nhuận to lớn. Thật lớn nên người ta gọi ta là người giàu có. Những số tiền ta cho Aggar vay là huấn luyện đầu tiên của ta về đầu tư có lợi. Lấy được bài học từ kinh nghiệm này, ta đã cho nhiều người khác vay mượn và đầu tư vào nhiều quỹ khác nhau khi tiền vốn của ta tăng lên. Lúc đầu chỉ có một vài nguồn lợi tuất, sau này có rất nhiều nguồn lợi tuất, rót vào túi tiền của ta một dòng suối vàng sự giàu có mà ta có thể sử dụng cho những mục đích khôn ngoan nếu ta quyết định.”
“Nghe này, từ số tiền khiêm tốn ta làm ra, ta đã có được một lũ nô lệ bằng vàng, mỗi đứa trong chúng nó làm việc khổ sai và làm ra nhiều vàng hơn cho ta. Trong khi chúng làm việc khổ sai cho ta, những đứa con của chúng cũng làm việc khổ sai, và những đứa con của những đứa con chúng cũng thế, cho đến khi nguồn lợi tuất của ta đã thật lớn từ nỗ lực chung của chúng.”
“Vàng tăng rất nhanh khi sinh lợi vừa phải, như các ông sẽ thấy qua câu chuyện sau đây: Một người nông dân, khi có đứa con trai đầu lòng, mang mười đồng tiền bạc đến một người cho vay và yêu cầu ông ta mang nó cho vay dùm con trai của mình cho đến khi đứa bé này được hai mươi tuổi. Người cho vay tiền chấp nhận, và đồng ý rằng tiền lời sẽ là một phần tư của tổng số tiền mỗi bốn năm. Người nông dân yêu cầu, vì số tiền này dành cho con trai mình, số tiền lời được cộng vào tiền vốn.”
“Khi con trai ông ta được hai mươi tuổi, người nông dân một lần nữa đến gặp người cho vay để hỏi về số tiền trước đây. Người cho vay giải thích rằng vì số tiền này được tăng lên theo dạng lãi kép, số mười đồng tiền bạc lúc đầu bây giờ đã tăng lên ba mươi mốt đồng rưỡi.”
“Người nông dân đã rất bằng lòng và bởi vì đứa con trai ông ta đã không cần tiền này, ông đã để số tiền vàng này lại với người cho vay. Khi người con trai được năm mươi tuổi, người nông dân trong khi đó đã đi vào thế giới bên kia, người cho vay tiền đã trả cho người con trai số tiền thanh toán tài khoản là một trăm sáu mươi bảy đồng tiền bạc.”
“Thật vậy trong vòng năm mươi năm số tiền đầu tư đã tự nhân nó lên gần mười bảy lần.”
“Phương pháp này, thật vậy, là phương pháp thứ ba để điều trị nghèo túng: Sai khiến mỗi đồng tiền làm việc khổ sai để nó có thể sinh sản ra chính nó thật nhanh chóng và đông đảo, và làm ra lợi nhuận cho các ông, một dòng suối của sự giàu có không ngớt chảy vào túi các ông.”
Phương Pháp Chữa Trị Thứ Tư
Bảo vệ không cho kho báu có được bị mất mát
“Sự rủi ro rất yêu thích bạc vàng lấp lánh. Vàng trong túi của một người phải được bảo vệ thật kỹ lưỡng, nếu không nó sẽ bị mất. Thật vậy tốt hơn hết là chúng ta phải có số tiền nhỏ và học phương pháp bảo vệ nó trước khi các Thần Linh tín nhiệm chúng ta với số tiền lớn hơn.” Arkad đã mở đầu buổi học vào ngày thứ tư như vậy.
“Những người có vàng thường bị các cơ hội quyến rũ, qua các cơ hội này họ bị ảo tưởng là có thể tạo được những món lời rất to từ những dự án đầu tư đáng tin cậy. Thường thì bạn bè và thân nhân họ háo hức tham gia các đầu tư này và thúc giục họ làm theo.”
“Nguyên tắc tiên quyết đầu tiên trong việc đầu tư là sự an toàn của tiền vốn. Có khôn ngoan không khi bị mờ mắt vì số lợi to lớn có thể làm ra khi tiền vốn của các ông có thể bị mất? Tôi cho là không. Hậu quả của sự mạo hiểm là sự mất mát rất có thể xảy ra. Tìm hiểu kỹ càng, trước khi mang tiền của các ông ra đầu tư, mỗi một điều bảo đảm là tiền của các ông sẽ được hoàn lại đầy đủ. Đừng để những ham muốn viễn vông của chính mình dẫn các ông đến ý niệm sai lầm là có thể đạt được giàu có nhanh chóng.”
“Trước khi các ông cho bất cứ người nào mượn tiền các ông phải tự tin chắc rằng người đó có khả năng trả tiền, và trước đây người đó đã thường hành động danh dự như vậy, làm như vậy để các ông không vô tình mang tặng cho người đó kho báu được tạo ra do mồ hôi nước mắt của các ông.”
“Trước khi các ông mang tiền của mình đi đầu tư ở bất cứ lĩnh vực nào, hãy tự tìm hiểu những yếu tố lúc nào cũng có thể gây nguy hiểm trong lĩnh vực đó.”
“Lần đầu tư đầu tiên của ta có kết quả thật bi thảm đối với ta lúc đó. Ta đã giao phó số tiền ta cặm cụi dành dụm trong một năm ròng cho một người làm gạch, tên Azmur, ông ta viễn du ở những vùng bên kia biển cả xa xôi và ở Tyre đã đồng ý mua dùm ta những viên kim cương quý hiếm của những người Phoenicia. Khi ông ta trở về chúng tôi sẽ bán những viên kim cương này và chia lợi nhuận. Những người Phoenicia là những đứa côn đồ vô lại đã bán cho ông ta những mảnh thủy tinh. Kho báu đầu tiên của ta đã mất. Ngày hôm nay, vì đã có kinh nghiệm, nên ngay lập tức ta đã nhìn thấy được sự ngu xuẩn khi giao cho người làm gạch đi mua kim cương.”
“Do đó, ta khuyên các ông qua những bài học rút từ kinh nghiệm của ta: đừng quá tự tin vào khả năng của chính mình khi giao phó tiền bạc của các ông cho những tai biến có thể xảy ra trong việc đầu tư. Tốt hơn hết các ông nên trao đổi ý kiến với những người có kinh nghiệm trong việc làm ra lợi nhuận từ tiền bạc họ quản lý. Những lời khuyên như vậy được tặng không cho những người chịu hỏi, và có thể là nó có giá trị tính bằng vàng bằng với số tiền mà các ông định mang ra đầu tư. Thật sự thì đây là giá trị thực tế của nó nếu như nó giúp các ông không bị mất tiền.”
“Phương pháp này, thật vậy, là phương pháp thứ tư để điều trị nghèo túng, và có tầm quan trọng to lớn nếu như nó ngăn ngừa không cho túi tiền của các ông bị mất sạch sau khi đã được đầy ắp. Bảo vệ không cho kho báu của các ông bị mất mát qua việc chỉ đầu tư khi mà tiền vốn của các ông được an toàn, ký thác vào những quỹ đầu tư mà các ông có thể đòi tiền vốn lại khi muốn, và ở những quỹ đầu tư mà các ông có thể thu được lợi nhuận hợp lý. Trao đổi ý kiến với những người khôn ngoan. Xin được lời khuyên của những người có kinh nghiệm trong việc làm ra lợi nhuận từ vàng họ quản lý. Hãy để cho sự khôn ngoan sáng suốt của họ bảo vệ kho báu của các ông khỏi vướng vào các quỹ đầu tư không an toàn.”
Phương Pháp Chữa Trị Thứ Năm
Biến nhà ở của mình thành quỹ đầu tư lợi nhuận
“Nếu một người dành chín phần từ số tiền mình làm ra để chi tiêu hàng ngày và tiêu khiển, và nếu anh ta có thể dùng bất cứ phần nào trong chín phần này thành đầu tư sinh lợi và không ảnh hưởng đến cuộc sống của anh ta, thì kho báu của ông ta sẽ tăng lên mau chóng hơn.” Arkad đã mở đầu buổi học vào ngày thứ năm như vậy.
“Có rất nhiều người trong Babylon này để các gia đình của họ sống ở những nơi thật nghèo nàn. Họ trả cho những chủ nhà khó chịu tiền mướn nhà rất cao mà vợ của họ không có chỗ trồng hoa để làm vui lòng các bà, và con cái của họ không có chỗ đùa giỡn ngoại trừ trong những ngỏ hẽm dơ dáy.”
“Không có gia đình nào có thể hoàn toàn vui sống trừ khi họ có một khoảng đất sạch sẽ để con cái của họ vui đùa và vợ họ không chỉ trồng hoa mà cả rau cải cho gia đình nữa.”
“Người đàn ông có được niềm vui khi ăn trái vả từ chính cây trong vườn mình và những trái nho từ chính vườn nho của mình. Làm chủ chỗ ông ta cư trú và có một nơi để ông ta hãnh diện chăm sóc, mang lại sự tự tin trong tim của ông ta và nó cũng mang lại cho ông ta nhiều nghị lực hơn trong tất cả những gì ông ta làm. Do đó, tôi đề nghị với các ông nên làm chủ căn nhà cho các ông và gia đình các ông.”
“Bất cứ người nào muốn có nhà của chính mình đều có khả năng có được. Không phải là Hoàng Đế vĩ đại của chúng ta đã nới thật rộng những tường thành của Babylon nên trong những bức tường thành này bây giờ có rất nhiều đất chưa được sử dụng và có thể mua được với giá rất phải chăng?”
“Ta cũng nói điều này với các ông, các học trò của ta, những người cho vay tiền rất vui lòng xem xét ý nguyện của những người tìm nhà và đất cho gia đình của họ. Các ông có thể sẵn sàng mượn được tiền để trả cho người làm gạch và người xây nhà cho mục đích đáng khen này, nếu các ông có thể chứng minh là các ông có được số tiền hợp lý dùng cho mục đích này.”
“Rồi thì khi nhà được xây xong, các ông có thể trả tiền cho người cho vay đều đặn như các ông đã trả cho chủ nhà vậy. Vì mỗi một lần trả tiền sẽ giảm số nợ xuống, trong vòng một vài năm các ông sẽ thanh toán xong nợ.”
“Lúc đó thì các ông sẽ thật vui sướng vì các ông sẽ được hoàn toàn làm chủ một tài sản giá trị và chi phí duy nhất của các ông là tiền thuế đất đóng cho nhà vua.”
“Và vợ của các ông sẽ đi ra sông giặt đồ thường xuyên hơn, và mỗi khi trở về nhà có thể các bà sẽ mang về một thùng nước da dê tưới cây trong vườn.”
“Thật vậy người nào làm chủ nhà mình sẽ có được rất nhiều điều vui sướng. Và nó sẽ giảm chi phí cho cuộc sống hàng ngày rất nhiều, do đó ông ta sẽ có được nhiều tiền hơn để tiêu khiển và để thỏa mãn các ham muốn khác.
Phương pháp này, các ông ạ, là phương pháp thứ năm để chữa trị nghèo túng: Làm chủ nhà của mình.”
Phương Pháp Chữa Trị Thứ Sáu
Bảo hiểm thu nhập trong tương lai
“Cuộc đời của mỗi người bắt đầu từ tuổi thơ đến tuổi già. Đây là độc đạo duy nhất của cuộc đời và không ai có thể đi sai lệch con đường này trừ khi các Thần Linh bắt ông ta chết yểu. Do đó ta khuyên các ông nên bắt đầu chuẩn bị một thu nhập thích hợp cho những ngày trong tương lai, khi mà các ông không còn trẻ nữa, và bắt đầu chuẩn bị cho gia đình các ông nếu các ông không còn với họ nữa để chu cấp cho họ cuộc sống an nhàn sung túc. Bài học này sẽ hướng dẫn các ông tự chu cấp cho mình và gia đình cuộc sống đầy đủ sung túc khi mà khả năng làm việc của các ông giảm đi chút ít.” Arkad đã mở đầu buổi học của ngày thứ sáu như vậy.
“Một người, nhờ sự hiểu biết của mình về các quy luật của sự giàu có, đã tạo được cho mình số tiền thặng dư đang tăng nhanh, nên nghĩ về những ngày trong tương lai. Ông ta nên sắp xếp một vài quỹ đầu tư hoặc sự dự phòng mà chúng có thể tồn tại an toàn trong nhiều năm, chúng cũng phải còn tồn tại khi những sự kiện mà ông ta đã sáng suốt dự phòng thật sự xảy đến với ông ta.”
“Có rất nhiều phương pháp mà một người có thể lo liệu cho tương lai của mình. Ông ta có thể chôn giấu tài sản bí mật của mình ở một chỗ nào đó. Tuy vậy, bất kể ông ta chôn giấu khéo léo đến đâu, nó vẫn có thể bị bọn trộm cướp lấy mất. Vì lý do đó ta không đề nghị phương pháp này.”
“Ông ta có thể mua nhà cửa hoặc đất đai cho mục đích này. Nếu như sự hữu ích của chúng và giá trị trong tương lai được chọn lựa khôn ngoan, thì giá trị của chúng thật lâu bền và số tiền chúng làm ra hoặc khi chúng được bán đi sẽ thỏa mãn được mục đích này đầy đủ.”
“Ông ta có thể gửi cho người cho vay một số tiền nhỏ và tăng dần nó lên theo các chu kỳ. Số tiền lời mà người cho vay cộng vào tiền vốn sẽ là yếu tố chính làm số tiền này tăng lên. Ta được biết một người thợ giày, tên Ansan, ông ta cho ta biết cách đây không lâu cứ mỗi tuần, trong vòng tám năm, ông ta đã gửi người cho vay hai đồng tiền bạc. Gần đây người cho vay cho ông ta xem tài khoản và ông ta vô cùng vui sướng. Toàn bộ số tiền đặt cọc không nhiều của ông ta cùng với tiền lời chúng làm ra theo thời giá thị trường là một phần tư của tổng số tiền vốn cho mỗi bốn năm, bây giờ đã trở thành một ngàn bốn mươi đồng tiền bạc.”
“Ta đã khoan khoái khích lệ ông ta thêm bằng cách chứng minh cho ông ta thấy qua kiến thức về tài chánh của ta rằng trong mười hai năm tới nữa, nếu ông ta cứ vẫn đều đặn gửi người cho vay chỉ hai đồng tiền bạc mỗi tuần, người cho vay vàng sẽ nợ ông ta bốn ngàn đồng tiền bạc, một số tiền đáng kể đủ để ông ấy sống sung túc đến trọn đời.”
“Chắc chắn rằng, khi một số tiền bé nhỏ như vậy được tiết kiệm đều đặn sẽ mang lại lợi nhuận, không có người nào không thể không bảo đảm một tài sản cho tuổi già của mình và bảo vệ gia đình mình, bất kể là doanh nghiệp hoặc các quỹ đầu tư của ông ta đang thịnh vượng phát đạt đến mức nào đi nữa.”
“Ta muốn nói thêm về điều này. Ta tin rằng một ngày nào đó những người thông minh trong lĩnh vực tài chánh sẽ nghĩ ra kế hoạch bảo hiểm sự chết chóc, qua đó nhiều người trả đều đặn một số tiền rất ít, những người đứng ra bảo hiểm sẽ trả cho gia đình của thành viên một số tiền lớn khi thành viên này đi về thế giới bên kia. Đây là điều mà ta thấy nên làm và ta thật sự khuyên mọi người tham gia. Nhưng hiện tại chúng ta chưa thực hiện được vì nó phải lâu dài hơn cuộc đời của bất cứ người nào hoạc bất cứ sự cộng tác nào. Việc bảo hiểm này phải được vững chắc như ngai vàng của Hoàng Đế vậy. Ta có cảm giác rằng một ngày nào đó kế hoạch này sẽ được thực hiện, và nó sẽ là niềm hạnh phúc to lớn cho rất nhiều người, bởi vì ngay với số tiền ít ỏi đầu tiên mà một thành viên trả vào thì gia đình của thành viên này sẽ được thừa hưởng một gia tài vừa phải nếu không may thành viên này chết đi.”
“Nhưng bởi vì chúng ta sống trong hiện tại và không phải trong những ngày sẽ đến, nên chúng ta phải lợi dụng những phương pháp và biện pháp sẵn có để hoàn thành những mục đích của chúng ta. Do đó tôi khuyên tất cả mọi người, sử dụng những phương pháp sáng suốt và đáng tin cậy, hãy lo liệu cho túi tiền ít ỏi của mình vào những ngày các ông già cả. Túi tiền ít ỏi đối với một người không còn làm ra tiền nữa hoặc một gia đình không có gia trưởng là nỗi bất hạnh ghê gớm.”
“Phương pháp này là phương pháp thứ sáu để điều trị nghèo túng. Lo liệu chu cấp trước cho tuổi già của mình và bảo vệ gia đình mình trong tương lai.”
Phương Pháp Chữa Trị Thứ Bảy
Tăng khả năng làm ra tiền của mình
“Ngày hôm nay ta sẽ bàn với các ông, các học trò của ta, một trong những phương pháp điều trị nghèo túng quan trọng nhất. Tuy nhiên, ta sẽ không nói về vàng bạc nữa nhưng về các ông, về những con người bên dưới những chiếc áo choàng rất nhiều màu sắc đang ngồi trước mặt ta. Ta sẽ luận bàn với các ông về những chuyện trong tâm tư và đời sống của con người, những chuyện này giúp họ được thành công hoặc làm cho họ bị thất bại.” Arkad mở đầu buổi học của ngày thứ bảy như vậy.
“Không lâu trước đây một thanh niên tìm đến ta mượn tiền. Khi ta chất vấn anh ta về nguyên nhân đã khiến anh ta đi vay mượn, anh ta than phiền rằng tiền anh ta làm ra không đủ cho anh ta chi tiêu. Sau đó ta giải thích cho hắn, trong trường hợp đó, hắn là một khách hàng không tốt đối với người cho vay, vì hắn đã không có khả năng làm ra tiền dư để trả nợ.”
“‘Việc anh cần phải làm, anh bạn trẻ,’ ta nói với anh ta, ‘là làm ra nhiều tiền hơn. Anh làm gì để tăng khả năng làm ra tiền của anh?’”
“‘Tất cả những gì tôi có thể làm,’ anh ta trả lời, ‘sáu lần trong hai con trăng tôi đã đến gặp chủ tôi yêu cầu tăng lương, nhưng không thành công. Không có người nào có thể dai dẳng hơn như vậy.’”
“Chúng ta có thể cười vì tính đơn giản của anh ta, tuy nhiên anh ta có một yếu tố thật quan trọng để được tăng lương. Anh ta có một mong ước mãnh liệt là làm ra nhiều tiền hơn, một mong ước hợp lý và đáng khen.”
“Đi trước sự thành đạt phải là ước mong. Những mong ước của các ông phải mãnh liệt và rõ nét. Những mong ước chung chung chỉ là những mong muốn yếu ớt. Muốn được giàu có không phải là mục tiêu rõ ràng. Một người muốn có năm đồng tiền vàng là một ước vọng rõ ràng và anh ta có thể cố gắng thỏa mãn. Sau khi thỏa mãn được ước vọng có năm đồng tiền vàng vì có mục tiêu cụ thể, sau đó anh ta có thể tự tìm cho mình những cách tương tự để có được mười đồng và kế tiếp hai mươi đồng và sau đó một ngàn đồng và, kìa, anh ta đã trở thành giàu có. Học hỏi qua việc đạt được một ước vọng nhỏ và rõ ràng, anh ta đã tự huấn luyện để đạt được ước vọng to lớn hơn. Đây là quá trình tích lũy tài sản để đạt được sự giàu có: đầu tiên những số nhỏ, sau đó những số lớn hơn, sau khi mà anh ta học hỏi và trở thành thông thạo hơn.”
“Những ước vọng phải đơn giản và rõ ràng. Chúng sẽ trở thành vô dụng nếu có quá nhiều, quá lộn xộn, hoặc ngoài khả năng thực hiện được.”
“Khi một người tự hoàn thiện mình trong nghề nghiệp thì ngay cả khả năng làm ra tiền của anh ta cũng được tăng lên. Vào những ngày khi ta đã còn là một người thợ khắc chữ khiêm tốn, được trả một vài đồng tiền đồng mỗi ngày, ta đã quan sát thấy những người thợ khác làm nhiều hơn ta và được trả nhiều hơn. Do đó, ta đã quyết định sẽ không thua người nào. Ta cũng chẳng cần nhiều thời gian để tìm ra lý do họ thành công hơn ta. Quan tâm nhiều hơn với công việc của ta, tập trung nhiều hơn vào việc ta làm, bền bĩ hơn trong các nỗ lực của ta, và, nhìn kìa, rất có ít người có thể khắc nhiều văn bản hơn ta trong một ngày. Không lâu sau đó khả năng gia tăng của ta được đền bù, ta cũng chẳng cần phải đến gặp chủ ta sáu lần để yêu cầu nỗ lực của ta được nhìn nhận.”
“Khi chúng ta có nhiều kinh nghiệm, chúng ta sẽ làm ra tiền nhiều hơn. Những người lúc nào cũng học hỏi thêm về nghề nghiệp của mình sẽ được đền bù hậu hĩ. Nếu ông ta là một nghệ nhân, ông ta có thể đi tìm để học hỏi những phương pháp và dụng cụ của những người tài giỏi nhất làm cùng việc. Nếu ông ta làm việc với luật pháp hoặc chữa bệnh, ông ta có thể tham khảo và trao đổi kiến thức với những người cùng nghề. Nếu ông ta là một nhà buôn, ông ta có thể cứ tiếp tục tìm kiếm những hàng hóa tốt hơn và có thể mua được với giá thấp hơn.”
“Công việc của một người luôn thay đổi và tiến hóa vì những người có tinh thần hăng hái luôn tìm cách nâng cao kỹ năng của mình để phục vụ khách hàng tốt hơn, sự sống còn của họ phụ thuộc vào sự chiếu cố của những khách hàng này. Do đó, tôi nhấn mạnh với tất cả mọi người rằng các ông phải dẫn đầu các cuộc tiến hóa và đừng đứng yên tại chỗ, các ông sẽ bị bỏ rơi phía sau.”
“Có rất nhiều sự kiện xảy ra trong đời của một người làm cho kinh nghiệm của họ giàu có hơn. Những sự kiện này như sau, người đó phải thực hiện nếu như anh ta là người tự trọng:”
“Anh ta phải trả nợ đúng hẹn theo khả năng của anh ta, đừng mua bất cứ thứ gì nếu anh ta không thể trả được.”
“Anh ta phải lo cho gia đình mình để họ có thể nghĩ tốt và nói tốt cho anh ta.”
“Anh ta phải làm một di chúc, trong trường hợp các Thần Linh triệu hồn anh ta, tài sản của anh ta được chia ra thích hợp và công bằng.”
“Anh ta phải có lòng trắc ẩn với những người thương tật và những người bị số phận dùi dập và giúp đỡ họ trong một giới hạn vừa phải. Anh ta phải có những hành động quan tâm ân cần với những người thân thiết của anh ta.”
“Thật vậy phương pháp điều trị thứ bảy và cũng là cuối cùng cho sự nghèo túng là trao dồi các khả năng của chính các ông, học hỏi để hiểu biết hơn, nâng cao kỹ năng, hành động chứng tỏ mình là người tự trọng. Bằng cách ấy các ông sẽ có được sự tự tin ở chính các ông để thực hiện những ước vọng mà các ông đã cân nhắc kỹ càng.”
“Đó là những cách điều trị túi tiền ít ỏi, mà, qua kinh nghiệm của một cuộc đời lâu dài và thành công, ta thôi thúc các ông, những người muốn được giàu có, áp dụng.”
“Có rất nhiều vàng ở Babylon, các học trò của ta, nhiều hơn trong mơ của các ông. Có dư cho tất cả mọi người.”
“Hãy tiến bước áp dụng những bài học này để các ông có thể phát đạt và được giàu có, đó là điều các ông được hưởng.”
“Hãy tiến bước và truyền đạt các kiến thức này để tất cả các thần dân danh giá của Hoàng Đế chúng ta cũng có thể được hào phóng chia sẻ sự giàu có dư thừa của thành phố thân yêu của chúng ta.”
[1] Dịch từ Temple of Learning. Chú thích của người dịch.
Việt Nam: Văn Hóa, Chính Trị 